Σεμινάριο Τελειοφοίτων
Τμήμα:18-22 ΕΡΓΑΣΙΑ 2η:
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

 

Ξεκινώντας, από τον 20ό αιώνα διαπιστώνουμε αναμφίβολα μία ραγδαία ανάπτυξη στην τεχνολογία στον τομέα της επικοινωνίας η οποία συντελείται για πρώτη φορά με βάση τις ήδη κατακτημένες γνώσεις της επιστήμης και όχι εμπειρικά.
Η εξέλιξη αυτή είχε σαν αποτέλεσμα τη ριζική αλλαγή του μέχρι τώρα τρόπου επικοινωνίας των ανθρώπων. Εύλογα λοιπόν εδώ δημιουργούνται ορισμένα ερωτήματα. Ποια είναι αυτά τα μέσα που δημιούργησαν αυτή την επανάσταση στον τρόπο επικοινωνίας; Πώς επιδρούν στις ανθρώπινες σχέσεις;

Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα πρέπει να εξηγηθεί καταρχήν η έννοια της επικοινωνίας.
 Επικοινωνία, λοιπόν, είναι η διαδικασία μετάδοσης μηνυμάτων - πληροφοριών δια μέσου κάποιων διαύλων. Με την έννοια της επικοινωνίας ασχολούνται η Επικοινωνιολογία και η Σημειολογία. Αυτές ορίζουν τις γλώσσες σαν συστήματα "σημείων" τα οποία δομούνται με βάση κάποιους κώδικες και επικοινωνούν στα πλαίσια μιας διαδικασίας συγκεκριμένης μορφής.
 Μία από τις σημαντικές κατηγοριοποιήσεις που χρησιμοποιεί η Επικοινωνιολογία είναι η διάκριση ανάμεσα στην άμεση και στην έμμεση επικοινωνία.
 Παίρνοντας ως κριτήρια α) το χώρο β) το χρόνο γ) τη διαμεσολάβηση της γραφής ή κάποιου άλλου μηχανικού μέσου, δεχόμαστε ως άμεση επικοινωνία εκείνη η οποία λαμβάνει χώρα ανάμεσα σε ανθρώπους που συνευρίσκονται στον ίδιο χώρο και κατά τον ίδιο χρόνο, ενώ ως έμμεση εκείνη κατά την οποία οι άνθρωποι δεν συνευρίσκονται είτε στον ίδιο χώρο, είτε στον ίδιο χρόνο, επομένως, συντελείται με την διαμεσολάβηση κάποιου άλλου μέσου πλην του αέρα.
 Πριν παραθέσουμε τα μέσα αυτά ας κάνουμε πρώτα μία σύντομη ιστορική αναδρομή στα τελευταία τεχνολογικά επιτεύγματα στον τομέα της επικοινωνίας.
 Το πρώτο επίτευγμα το οποίο έφερε πραγματική επανάσταση στο χώρο της επικοινωνίας, ήταν ο τηλέγραφος (1837).Επινοητές στην Αγγλία οι Cooke - Wheatstone ενώ στην Αμερική ο Morse.Ο κώδικας Morse έγινε ευρέως γνωστός και ως το 1866,η Western Union Telegraph είχε εγκαταστήσει 120000 χιλιόμετρα τηλεγραφικές γραμμές.
 Το 1876 ο Graham Bell παρουσίασε για πρώτη φορά μία συσκευή η οποία επιτρέπει την επικοινωνία με χρήση της φωνής, σε μία έκθεση σε ένα αδιάφορο κοινό! Το τηλέφωνο έμελλε να γίνει μία από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις όλων των εποχών..
 Ο Μαρκόνι άρχισε να πειραματίζεται με τον ηλεκτρομαγνητισμό το 1894.Ήταν ο πρώτος που πέτυχε την πρώτη μετάδοση μηνύματος χωρίς τη χρήση συρμάτων. Ο πρώτος ασύρματος τοποθετήθηκε σε γερμανικό κρουαζιερόπλοιο.
 Η χρήση δορυφόρων επέτρεψε την εύκολη διασύνδεση απομακρυσμένων περιοχών της υδρογείου. Ο πρώτος τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος εκτοξεύθηκε το 1960 από τη NASA.Ήταν ο ECHO 1.
 Σημαντικός σταθμός στην εξέλιξη της τεχνολογίας των επικοινωνιών υπήρξε τα τελευταία χρόνια η ψηφιακή τεχνολογία. Η μέχρι τώρα αναλογική μετάδοση του ήχου της εικόνας, σπάει σε μικρά κομμάτια και συμπιέζεται, γίνεται δηλαδή αντικείμενο επεξεργασίας και πλέον μαζί με την ανάπτυξη στην τεχνολογία των συνδέσεων (καλωδιακές, δορυφορικές, κλπ) μπορεί να μεταφέρεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα σε κάθε γωνιά της γης, μέσω δικτύου.
 Το INTERNET είναι το μεγαλύτερο δίκτυο υπολογιστών στον κόσμο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το δίκτυο των δικτύων, κοινώς διαδίκτυο, μέσω του οποίου οι χρήστες μπορούν να συλλέξουν πόρους, να ικανοποιήσουν επαγγελματικές τους υποχρεώσεις, να επικοινωνήσουν με άλλους κλπ. Στο INTERNET είναι συνδεδεμένα όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου, τα Κέντρα Ερευνών και Επεξεργασίας Δεδομένων, πολυάριθμες επιχειρήσεις κλπ.
 Κάποιες από τις δυνατότητες που προσφέρει είναι οι εξής:
 
 Επιχειρήσεις
 1. Χρηματοοικονομικές συναλλαγές με τράπεζες
 2. Εκπλήρωση φορολογικών υποχρεώσεων
 3. Δυνατότητα έρευνας της αγοράς
 4. Διαφήμιση και Μάρκετινγκ
 5. Τηλεδιασκέψεις
 Επίσης μπορεί να έχει είτε μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ είτε μέσω κλειστών δικτύων αποκλειστική επαφή με πελάτες, προμηθευτές
 κλπ.
 
 Πολίτης
 1. Εύρεση χρήσιμων γι' αυτόν πληροφοριών μέσω των μηχανών αναζήτησης
 2. "Κατέβασμα" αρχείων π.χ. μουσικών (mp3)
 3. Δυνατότητα επικοινωνίας με ανθρώπους που βρίσκονται σε άλλες χώρες
 4. Μπορεί να κλείσει θέσει σε μία παράσταση, συναυλία κλπ ή σε μια αεροπορική εταιρία κλπ.
 5. Αγορά προϊόντων, ιδιαίτερα από ξένες χώρες
 6. Αποστολή και λήψη μηνυμάτων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου(e-mail)
 κλπ.
 Επανάσταση στον τομέα των τηλεπικοινωνιών αποτέλεσε βεβαίως και κινητή τηλεφωνία, η οποία δημιούργησε έντονη αναταραχή στην μέχρι χθες ενσύρματη επικοινωνία και επέτρεψε την επικοινωνία μεταξύ των πολιτών οπουδήποτε και να βρίσκονται. Με την εισαγωγή, μάλιστα, πληροφοριών σε μορφή ήχου και εικόνας και την εύκολη μεταφορά τους από κινητό σε κινητό χάρις στην ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας οι δυνατότητες της κινητής τηλεφωνίας επεκτείνονται κατά πολύ σε σχέση με τη σταθερή.
 Οι νέες τεχνολογίες στην κινητή τεχνολογία επιτρέπουν τη χρήση των κινητών σαν modem για φορητούς υπολογιστές, αλλά βέβαια και τη σύνδεση των ίδιων των κινητών με το INTERNET.
 Σημαντική εξέλιξη στην σταθερή τηλεφωνία θεωρείται η δυνατότητα σύνδεσης μέσω ενός απλού adapter, του σταθερού με το modem και συνεπώς με την επικοινωνία μέσω INTERNET (VoIP) Η διαδικασία αυτή δεν αλλάζει βέβαια τον τρόπο που χρησιμοποιούνται τα σταθερά τηλέφωνα αλλά οπωσδήποτε μειώνεται το κόστος.
 Όσον αφορά την τηλεόραση, θέμα χρόνου θεωρείται η μετατροπή του αναλογικού σήματος σε ψηφιακό (switchover), με αποτέλεσμα την εισαγωγή της HDTV, της ψηφιακής τηλεόρασης, που προσφέρει υψηλότερη ευκρίνεια στην εικόνα και καλύτερο ήχο. Μάλιστα με το IPTV πρόκειται το ψηφιακό σήμα να εκπέμπεται μέσω δικτύου, με αποτέλεσμα πολυποίκιλες δυνατότητες επεξεργασίας των προγραμμάτων των καναλιών από τον χρήστη, αλλά και αυξημένες δυνατότητες επιλογών κάτι που γίνεται ήδη με το ραδιόφωνο.
 Από τα προηγούμενα βγάζουμε το συμπέρασμα πως αναμφίβολα οι τεχνολογία στις επικοινωνίες εξελίσσεται με καταιγιστικούς ρυθμούς.
 
 Και εδώ μπαίνει το κρίσιμο ερώτημα: Όλη αυτή η ανάπτυξη έχει σαν κέντρο - στόχο τη βελτίωση των κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων και την ορθή τους πληροφόρηση ή κάτι άλλο;
 
 Ας παραθέσουμε κάποια στοιχεία τα οποία αφορούν τη χρήση κινητών στις παιδικές και εφηβικές ηλικίες:
 α) Οι νέοι ηλικίας από 12 έως 18 ετών χρησιμοποιούν το κινητό τους από 1 έως 6 ώρες το μήνα.
 β) στις ηλικίες από 16 έως 28 ετών οι 9 στους 10 έχουν τουλάχιστον ένα κινητό τηλέφωνο και αλλάζουν κινητό κάθε 13 μήνες.
 γ) ο αριθμός των γραπτών μηνυμάτων που στέλνουν τα παιδιά και οι νέοι ανά μήνα κυμαίνονται από 100 έως 160!
 δ) για την παραπάνω περίπτωση τα παιδιά μέχρι 16 ετών χρησιμοποιούν καρτοκινητά σε ποσοστό που ξεπερνά το 90% και η δαπάνη τους υπολογίζεται σε 7 κάρτες ανανέωσης χρόνου ομιλίας το μήνα.
 Σίγουρα δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι οι αλλαγές αυτές που αφορούν σε κάποιες συνήθειες της νεολαίας, θα έχουν ή και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις κοινωνικές της σχέσεις. Από έρευνες διαπιστώθηκε ότι οι περισσότερες σχέσεις μεταξύ των νέων ξεκινάνε με μηνύματα και οι μισές διακόπτονται δια της ίδιας μεθόδου! Το 75% δεν μπορεί να αντέξει χωρίς το κινητό (εθισμός). Έτσι οι νέοι δεν κοινωνικοποιούνται πλέον με την παραδοσιακή άμεση επαφή, αλλά κοινωνικοποιούνται στρεβλά ή καλύτερα αποκοινωνικοποιούνται μέσω μιας ιδιόμορφης επικοινωνίας ή καλύτερα τηλεπικοινωνίας. Ο αυθορμητισμός και η διαδικασία του να κάνει φιλίες και σχέσεις, πλέον αντικαθίσταται με την εύκολη λύση του μηνύματος, με τραγικές επιπτώσεις στην έννοια της συλλογικότητας.
 Ειδικοί γλωσσολόγοι φοβούνται ότι η γραπτή επικοινωνία μέσω internet ή SMS, καταστρέφει την ικανότητα του ανθρώπου να διατυπώνει τις σκέψεις του σωστά με το λόγο,γεμίζοντάς τον με μισόλογα ,ακρωνύμια που αντικαθιστούν λέξεις και φράσεις και εικονίδια που αποτυπώνουν τα συναισθήματά μας.
 
 Ας μείνουμε στις ευαίσθητες και αδιαμόρφωτες νεαρές προσωπικότητες και ας δούμε την επιρροή του INTERNET πάνω σ' αυτές.
 
 Από τότε που εδραιώθηκε το internet ως μέσο επικοινωνίας ,τα παιχνίδια αποτέλεσαν μία από τις πιο διαδομένες εφαρμογές του.Εκατομμύρια χρήστες συνδέονταν μεταξύ τους παίζοντας αρχικά σκάκι και τάβλι και στη συνέχεια πιο εξελιγμένα και πολύπλοκα παιχνίδια όπως ιστορίες πάλης με τέρατα, εικονικές αερομαχίες με F16, εικονικές στρατιωτικές επιχειρήσεις ,ακόμα και παιχνίδια στα οποία οι χρήστες ερωτεύονται, κάνουν οικογένεια και χωρίζουν χωρίς όμως να έχουν συναντηθεί ποτέ (SIMS Online)!
 Οι νέοι αφιερώνουν ολοκληρωτικά τον ελεύθερό τους χρόνο σε εθιστικά δικτυακά παιχνίδια τα οποία στην συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν ως σκοπό την εξόντωση κάποιου κακού τρομοκράτη - εχθρού με πoικιλόμορφους τρόπους και παίρνοντας έξτρα βαθμούς μπόνους με την άσκηση όλο και περισσότερης κτηνωδίας.
 Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την τηλεόραση. Σύμφωνα με κάποια στοιχεία ένας Αμερικανός έφηβος στα 18 του έχει παρακολουθήσει στην τηλεόραση 200.000 πράξεις βίας, εκ΄των οποίων οι 40.000 είναι φόνοι. Σε διάστημα 18 ωρών οι δημοσιογράφοι του περιοδικού "TV Guide" μέτρησαν 1.846 πράξεις βίας στα προγράμματα ενός δείγματος που αποτελούσαν 10 σταθμοί. Σύμφωνα με άλλη έρευνα, που διήρκησε 17 χρόνια και που παρακολουθήθηκαν 700 παιδιά από την ηλικία των 6 ετών έως την ενηλικίωση, διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά που ξόδευαν πάνω από τρεις ώρες την ημέρα παρακολουθώντας τηλεόραση στην ηλικία των 14σάρων ετών, ήταν 4 φορές πιο πιθανό να έχουν δράσει επιθετικά έως την ηλικία των 22 ετών, σε σχέση με εκείνα που έβλεπαν λιγότερο από 1 ώρα τηλεόραση.
 Γνωρίζοντας την προέλευση των παιχνιδιών ,όπως και των διάσημων ταινιών δράσης , αλλά και την πολιτική κατάσταση που κυριαρχεί σήμερα, μαντεύουμε μάλλον εύκολα ποιος ασκεί το ρόλο του καλού και ποιος του κακού σ' αυτά. Παρότι με τα παιχνίδια αυτά και τις ταινίες αναπαράγεται στο μέγιστο βαθμό το αίσθημα βίας, επιθετικότητας, και μίσους των παιδιών, είναι απολύτως νόμιμα. Ενδεικτικά ,μια από τις έρευνες με μαθητές κολεγίου έδειξε ότι όσοι έπαιξαν για 20 λεπτά ένα βίαιο βιντεοπαιχνίδι έκαναν 4 φορές περισσότερη ώρα να αποφασίσουν να βοηθήσουν κάποιον που είχε δεχτεί επίθεση στο διάδρομο της σχολής ,σε σχέση με όσους είχαν παίξει για το ίδιο χρονικό διάστημα ένα βιντεοπαιχνίδι που δεν είχε βία. Ο παιδοψυχολόγος Τζόν Μάρεϊ του Πανεπιστημίου του Κάνσας υποστηρίζει: "Δεν είναι απλώς ψυχαγωγία. Γίνεται μια ιστορία για το πώς πρέπει να είναι η ζωή."Και δεν είναι τυχαίο που πολεμικές βιομηχανίες όπως η "Kaiser Electro-optics" που κατασκευάζει οθόνες για τα ελικόπτερα Απάτσι, ή η "Lockheed Martin" η μεγαλύτερη πολεμική βιομηχανία των ΗΠΑ, συνεργάζονται με εταιρείες κατασκευής παιχνιδιών, όπως η "Visions of Reality" ή η "SEGA".
 Νόμιμη είναι και η διαδικτυακή πορνογραφία και η οποία κάνει θραύση και είναι ιδιαίτερα επικερδής, αφού τα έσοδα του πορνογραφικού εμπορίου στο INTERNET ξεπέρασαν τα 2,6 δις δολάρια μόνο σε ένα έτος. Πώς επηρρεάζει αυτό τις νεαρές ηλικίες; Ιδού κάποια στοιχεία:
 α) 9 στα 10 παιδιά 8 - 16 χρονών, έχουν δει πορνογραφικό υλικό στο internet
 β) Το 70% των παιδιών 15 - 17 χρονών συνάντησαν κατά λάθος πορνογραφικό υλικό.
 γ) Η παιδική πορνογραφία έχει αυξηθεί κατά 415%.Χαρακτήρες καρτούν και παιχνιδιών χρησιμοποιούνται κατά κόρον ως συνδέσεις σε ιστοσελίδες με σκληρό πορνογραφικό περιεχόμενο. Σημαντικό στοιχείο και η άγνοια των παιδιών μιας και το 29% των παιδιών 7 - 17 ετών που σερφάρουν στο internet δίνουν εύκολα τη διεύθυνση του σπιτιού τους, όταν τους ζητείται.
 δ)Στις ΗΠΑ οι 2 στις 5 απαγωγές παιδιών 15 - 17 ετών έγιναν εξαιτίας του internet και του ότι η διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση αυξάνεται κατά 1000% κάθε μήνα.
 
 Όλα λοιπόν αυτά τα πρότυπα διαμορφώνουν στους νέους μία στάση ζωής και έναν τρόπο σκέψης για την κοινωνική πραγματικότητα γύρω τους, σίγουρα όχι και τον πιο κοινωνικό. Αλλά για πιο λόγο οδηγούνται εκεί; Φταίει πραγματικά η ίδια η τεχνολογία και τα μέσα της για όλα αυτά;
 
 Αυτή τη στιγμή με νόμο που αντίκειται στις διατάξεις του Συντάγματος (άρθρο 19, π.1) και με τη βούλα του Ελληνικού κράτους, αίρεται το απόρρητο των επικοινωνιών και με την πρόφαση της εγκληματικότητας και της απειλής της εθνικής ασφάλειας παρακολουθείται η ζωή του πολίτη.
 Συγκεκριμένα παρακολουθούνται:
 1. Η επιστολογραφία 2. η τηλεφωνική επικοινωνία είτε σταθερή, είτε κινητή 3. η επικοινωνία μέσω διαδικτύου ή μέσω κλειστών δικτύων 4. η ασύρματη επικοινωνία 5. η δορυφορική επικοινωνία 6. οι ηλεκτρονικές συναλλαγές κλπ. Θα παρακολουθούνται ακόμη τα φαξ και οι τηλεκάρτες!
 Μέρος του συστήματος παρακολούθησης αποτελούν και οι εταιρίες παροχών υπηρεσιών και δικτύων κρατικές ή ιδιωτικές, οι οποίες παρέχουν τα απαραίτητα στοιχεία στις αρμόδιες αρχές.
 Ταυτόχρονα, σύγχρονες κάμερες και δορυφόροι παρακολουθούν κάθε κίνηση των πολιτών οπουδήποτε, υιοθετώντας το καθεστώς της νόμιμης τρομοκρατίας.
 
 Μπορούμε να κατηγορήσουμε ως υπαίτια για όλα αυτά το INTERNET, τα κινητά ή της κάμερες; Ασφαλώς και όχι. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι το μέσο, αλλά ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται, από ποιον ελέγχεται και ποιον εξυπηρετεί.
 Κι όμως θα υποστηρίξει κάποιος, μπορούμε να βρούμε και πολλά θετικά στοιχεία στα νέα μέσα επικοινωνίας. Με το κινητό τηλέφωνο μπορεί να επικοινωνήσει κάποιος από όπου και αν βρίσκεται, με το INTERNET μπορεί να επικοινωνήσει με κάποιον από την άλλη άκρη του κόσμου, και με τα δύο οι επαγγελματίες ωφελούνται σε μεγάλο βαθμό στην διεκπεραίωση των υποχρεώσεων τους, και ύστερα υπάρχουν στο INTERNET και πληροφορίες ενδιαφέρουσες και επιστημονικές, οι οποίες μπορούν να επιμορφώσουν.
 Με την καθολική επικράτηση των κινητών στη ζωή μας, αποδείχτηκε περίτρανα η υπεροχή και τα πλεονεκτήματα της άμεσης επικοινωνίας έναντι της έμμεσης, γιατί η άμεση:
 α) επιτρέπει τη χρήση όλου του ανθρώπινου εκφραστικού οπλοστασίου (χειρονομίες, εκφράσεις του προσώπου, στάση του σώματος κλπ)
 β) είναι "ανοικτή" και μπορεί να καλύψει κάθε φυσικό, συντακτικό ή σημαντικό θόρυβο
 ¶λλωστε ο άνθρωπος κοινωνικοποιείται με την άμεση επαφή του με τους άλλους, όπως και έτσι ωριμάζει σεξουαλικά.
 Ωστόσο ο σύγχρονος εντατικός τρόπος ζωής και η υπερσυγκένρωση των πολιτών σε αχανείς μεγαλουπόλεις μεγάλωσε στην ουσία τις αποστάσεις μεταξύ των ανθρώπων και μαζί με τη διαφήμιση των προϊόντων των τηλεπικοινωνιακών εταιριών, καθιέρωσε στη συνείδησή τους αναγκαίο κακό την ύπαρξη κινητών για την επικοινωνία τους. Ουσιαστικά πάνω στο πρόβλημα που δημιούργησε το ίδιο το οικονομικό σύστημα με τη συγκέντρωση των βιομηχανιών και επομένως των εργατών, ήρθε να το λύσει εμπορευματοποιώντας τη φυσική ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία.
 Αν οι καινούργιες τεχνολογίες διευκολύνουν το έργο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των επαγγελματιών, σίγουρα όμως δεν μειώνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ αυτών και των μεγάλων επιχειρήσεων. Έτσι μπορεί οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να έχουν μια φορά πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες, οι μεγάλες όμως έχουν 10 φορές, με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους και ιδίως του εργατικού, μεγαλύτερα κέρδη, ευνοϊκότερες και πιο αποδοτικές επενδύσεις και συνεπώς καλύτερους όρους στον ανταγωνισμό, δηλαδή κλείσιμο των μικρομεσαίων.
 Όσον αφορά τους εργάτες και τους υπαλλήλους σε γραφεία, η ανάγκη περιορισμού του εργατικού κόστους από τους βιομηχάνους σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας, μειώνει τον αριθμό τους, τις αποδοχές, και αυξάνει τις ώρες εργασίας στους πρώτους, ενώ στους δεύτερους μαζί με τα προηγούμενα, παρακολουθείται η εργασία τους μέσω δικτύου υπολογιστών, και με την τηλεεργασία αποκόβονται από την κοινωνική σχέση με τους συναδέλφους τους, και ουσιαστικά από κάθε συνδικαλιστική δράση αφού αυτή προϋποθέτει κοινωνική επαφή και συλλογικότητα. Η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και η θέσπιση ατομικών εξυπηρετεί τους ίδιους σκοπούς…
 Τέλος, πράγματι, το διαδίκτυο (όπως και η τηλεόραση) μπορεί να προσφέρει πρόσβαση σε μεμονωμένες "εναλλακτικές" πληροφορίες μέσα στην χαώδη υπερπληροφόρηση.
 Ποιος όμως θα έχει το χρόνο (με τις υπάρχουσες συνθήκες εργασίας) ,τη διάθεση και κυρίως την παιδεία να "θηρεύσει" αυτές τις πληροφορίες που αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό ;
 Δίνεται σήμερα η κατεύθυνση στα εκπαιδευτικά ιδρύματα (αλλά και από την κοινωνία ευρύτερα), ώστε να παρέχονται τα κίνητρα για ουσιαστική μόρφωση, παιδεία και κριτική σκέψη στα παιδιά ή απλώς αναλώνονται σε μία στείρα , αποστεωμένη και αποσπασματική, επαγγελματική εκπαίδευση; Τι θα προτιμήσει ένα παιδί, μία χολυγουντιανή ταινία δράσης, ή ένα πρόγραμμα ντοκιμαντέρ;
 Η τεχνολογία και οι τράπεζες πληροφοριών του παρόντος και πολύ περισσότερο του μέλλοντος ,μας υπόσχονται μια εντονότερη ανισοκατανομή της πληροφορίας και της γνώσης. Μέσα σε μία κοινωνία δεδομένων ανισοτήτων , οι τεχνολογικές εξελίξεις δεν μπορούν παρά να δουλέψουν προς όφελος των κατεστημένων συσχετισμών δύναμης.
 
 Λεωνίδας Ζαγαρέλος
 Ζ' εξάμηνο
 
 Πηγές :"Ηλεκτρονική δημοκρατία" και η ανισοκατανομή της ,Παναγιώτη Καραβασίλη
 "Η κινητή τηλεφωνία" ,Βασίλη Λιόση
 "Τηλεόραση:Ένας ιδιότυπος τρόπος εθισμού", Βασίλη Λιόση
 "Υπό παρακολούθηση οι τηλεπιοκοινωνίες", Θανάση Μπαλοδήμα
 "Νεολαία και πορνογραφία στο internet", Γιάννη Μπόγδη (περιοδικο chip)
 "Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια" , Σταύρου Ξενικουδάκη
 ¶ρθρα από PC magazine, Ram κ.λ.π.