100 χρόνια Εργατικό Κέντρο.

(Η ταινία «ITS A FREE WORLD» που επρόκειτο να προβληθεί αυτό το Σάββατο 13/2, αναβάλλεται για το Σάββατο 20/2, στις 19:00 μ.μ.)

Τετάρτη 10/ 2/2010 στις 19:30 μ.μ.
Στην αίθουσα συνεδριάσεων του Εργατικού Κέντρου,
Προβολή της ταινίας ντοκιμαντέρ Ζανον –«Εργοστάσια δίχως Αφεντικά»

Ένα ντοκιμαντέρ που πρέπει να δει όλος ο κόσμος της εργασίας. Ένα ελπιδοφόρο μήνυμα.
 

 «Οπλισμένοι» μόνο με σφενδόνες και μια δυνατή πίστη στην άμεση δημοκρατία, οι εργάτες αγωνίζονται εναντίον ενός ολόκληρου συστήματος που αντιμετωπίζει τα εργοστάσια μόνο σαν παλιοσίδερα για πούλημα. Οι ίδιοι οι πρωτεργάτες του κινήματος, γνωρίζουν πολύ καλά ότι η επιτυχία τους είναι επισφαλής... Όπως σε κάθε άλλη κατάληψη, δέχονται σκληρή επίθεση από παντού: δικαστές, πολιτικούς, αστυνομικούς, οι οποίοι έχουν τη δύναμη είτε να νομιμοποιήσουν το νέο κίνημα είτε με βίαιο τρόπο να το καταστείλουν.

Για το εργοστάσιο της ΖΑΝΟΝ:
Η κεραμοποιία Ζανόν βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την πόλη Νεουκέν της Αργεντινής. Πρόκειται για μια πόλη περίπου 250.000 κατοίκων, σε απόσταση 1000 χιλιόμετρων νοτιοδυτικά του Μπουένος ¶ιρες, που αποτελεί την «πύλη» εισόδου στις ατελείωτες εκτάσεις της Παταγονίας.
Η Ζanon ήταν για πολλά χρόνια ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια της περιοχής και η μεγαλύτερη κεραμοποιία της Νότιας Αμερικής. Απασχολούσε εκατοντάδες εργαζομένους, στηρίζοντας σημαντικά την τοπική οικονομία. Στα τέλη όμως της δεκαετίας του Ά90, και ενώ η Αργεντινή βυθιζόταν στην οικονομική κρίση, ο ιδιοκτήτης του εργοστασίου (ο ..Ζανόν δηλαδή) είδε τα κέρδη του να πέφτουν και άρχισε το λεγόμενο “downsizing”: απολύσεις, περικοπές μισθών και εργατικών δικαιωμάτων.
Από τότε ξεκινάει ο αυτοoργανωμένος αγώνας των εργατών της Ζανόν. Εκτός από την εργοδοσία, είχαν να αντιμετωπίσουν και την γραφειοκρατική ηγεσία του συνδικάτου των κεραμοποιών της Νεουκέν (SOECN), που στην ουσία δούλευε για τα αφεντικά. Αφού κατάφεραν να τους ξεφορτωθούν, αναλαμβάνοντας την διοίκηση του συνδικάτου, ξεκίνησαν τον αγώνα, με απεργίες και διαδηλώσεις στην πόλη. Το αποκορύφωμα της διαμάχης ήρθε τον Οκτώβρη του 2001, όταν η εργοδοσία απείλησε στην ουσία να κλείσει το εργοστάσιο. Οι εργάτες ξεκίνησαν απεργία διαρκείας, η οποία μετατράπηκε σε κατάληψη του εργοστασίου για να αποτραπεί η μεταφορά υλικών και μηχανών. Παράλληλα ξεκίνησαν δικαστικό αγώνα ενάντια στην διοίκηση, ο οποίος κατέληξε σε μια πρωτοφανή απόφαση υπέρ των εργαζομένων, που τους αναγνώριζε το δικαίωμα να παραμείνουν στις δουλειές τους και απαγόρευε στην διοίκηση να εκποιήσει ή να μεταφέρει τον πάγιο και κινητό εξοπλισμό του εργοστασίου. Μετά από τέσσερις μήνες αγώνα και περιφρούρησης του εργοστασίου, και με τον «αέρα» της λαϊκής εξέγερσης που είχε σαρώσει τον Δεκέμβρη-Γενάρη όλη τη χώρα, οι περίπου 270 εργάτες που είχαν απομείνει αποφάσισαν τον Μάρτιο του 2002 να επαναλειτουργήσουν το εργοστάσιο, αυτή τη φορά χωρίς αφεντικά και επιστάτες.
Η ιστορία ξεκίνησε δειλά δειλά στα μέσα της δεκαετίας του 1990 όταν οι εργαζόμενοι καταλάμβαναν εργοστάσια που εγκατέλειπαν οι πνιγμένοι στα χρέη εργοδότες τους και τα επαναλειτουργούσαν σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν. Το φαινόμενο άρχισε να επεκτείνεται στα τέλη του 2001, όταν η οικονομία της Αργεντινής κατέρρευσε.

Εργάτες δίχως Αφεντικά
Η αποτυχία του νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου ενσαρκώθηκε στην περίπτωση της χώρας αυτής. Τα 20 χρόνια ανεξέλεγκτου κρατικού δανεισμού οδήγησαν την οικονομία της σε μακροχρόνια ύφεση και στη μεγαλύτερη χρεοκοπία που σημειώθηκε ποτέ στην Ιστορία.
Όταν η κυβέρνηση της Αργεντινής αθέτησε στα τέλη του 2001 το ύψους 140 δισ. δολαρίων χρέος της προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και τις ιδιωτικές τράπεζες, το πέσο -το εθνικό νόμισμα- υποτιμήθηκε κατά 70% και οδήγησε μέσα σε μια νύχτα τον μισό πληθυσμό της χώρας στη φτώχεια. Το πρωί της 19ης Δεκεμβρίου οι πολίτες της Αργεντινής ξύπνησαν και βρήκαν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς παγωμένους. Μαζί με αυτούς εξαφανίστηκε και η μεσαία τάξη της χώρας. Η ανεργία πολύ γρήγορα έφθασε στο 25%, καθώς χιλιάδες βουτηγμένες στα χρέη επιχειρήσεις εγκαταλείφθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους ή χρεοκόπησαν.
Σε αρκετές περιπτώσεις οι βασικοί πιστωτές των επιχειρήσεων ήταν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, στους οποίους οφείλονταν οι μισθοί πολλών μηνών ή αποζημιώσεις που δεν τους δόθηκαν όταν απολύθηκαν.

Καταλήψεις
Αντιμέτωποι με το φάσμα της ανεργίας, τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Οργανώθηκαν, κατέλαβαν τα εργοστάσια και τον μηχανολογικό τους εξοπλισμό και άρχισαν σταδιακά να τα επαναλειτουργούν.
Η διαδικασία αυτή δεν περιορίστηκε στα εργοστάσια αλλά επεκτάθηκε σε κλινικές, εκδοτικούς οίκους, ξενοδοχεία, ναυπηγεία, σουπερμάρκετ και αρτοποιεία. Οι νομικές επιθέσεις, οι απειλές, η φυσική βία δεν εμπόδισαν τους εργάτες.
Κάτω από τις πιέσεις τους η κυβέρνηση αναγκάστηκε να τους αναγνωρίσει το δικαίωμα να λειτουργούν τις επιχειρήσεις και χορήγησε σε αρκετές από αυτές προσωρινές άδειες λειτουργίας. Στα «υπό ανάκαμψη» εργοστάσια οι εργάτες δεν έχουν στην ιδιοκτησία τους τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό αλλά έχουν τη νομική αναγνώριση να τα χρησιμοποιούν.
Στις ελάχιστες από τις επιχειρήσεις που δεν έχει εξασφαλισθεί αυτή η διαδικασία, οι εργάτες έχουν νοικιάσει τον εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις από τους παλιούς ιδιοκτήτες έναντι ενός σταθερού μισθώματος, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η ίδια η κυβέρνηση έχει απαλλοτριώσει εργοστάσια και τα παραχώρησε στους εργαζόμενους με την προϋπόθεση αυτοί να αγοράσουν τον εξοπλισμό σε διάστημα δύο ετών.
Όλες οι επιχειρήσεις διοικούνται από τους ίδιους τους εργαζόμενους, οι οποίοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις ανεξάρτητα από το αν βρίσκονται σε διοικητικά πόστα ή στη γραμμή παραγωγής.
Οι εργαζόμενοι πληρώνονται όλοι τον ίδιο μισθό ενώ οι αποφάσεις λαμβάνονται από τις συνελεύσεις τους. Οι κατειλημμένες επιχειρήσεις μπορούν να πληρώνουν μισθούς, δεν πραγματοποιούν όμως κέρδη, κάτι που σημαίνει ότι δεν είναι σε θέση να αγοράσουν νέο εξοπλισμό ή να εκσυγχρονίσουν τις παλαιές εγκαταστάσεις.
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι κατειλημμένες επιχειρήσεις είναι μεγάλες: η ανάγκη αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των προμηθευτών και των πελατών, η έλλειψη εξειδίκευσης στο μάνατζμεντ και το μάρκετινγκ, η έλλειψη επενδυτικών κεφαλαίων.
Τα προβλήματα αυτά θα μπορούσαν να επιλυθούν με την αλληλεγγύη και τη συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων αυτών. Κάτι τέτοιο διαφάνηκε άλλωστε στα τέλη Νοεμβρίου, όταν εκπρόσωποι 235 κατειλημμένων επιχειρήσεων από 8 χώρες της Λατινικής Αμερικής συναντήθηκαν στο Καράκας της Βενεζουέλας. Οι εκπρόσωποι υπέγραψαν μια σειρά από συμφωνίες οι οποίες έχουν να κάνουν και με την ανταλλαγή προϊόντων, τεχνολογίας, πρώτων υλών.

Περισσότερα επι της Οθόνης